Fobia społeczna - informacje ogólne cz.1
Od tego posta zacznie się cykl, dotyczący podstawowych informacji o fobii społecznej, jej przyczynach leczeniu. Obejmie on około 5 postów. Zamieszczony tekst pochodzi częściowo z wikipedii i innych portali, nie jest mojego autorstwa. Przyda się szczególnie tym osobom, które jeszcze nie miały do czynienia z prezentowanym zaburzeniem.
Fobia społeczna (nerwica społeczna, zaburzenie lęku społecznego) — zaburzenie lękowe z grupy zaburzeń nerwicowych, często mylone z nadmierną nieśmiałością, w którym chory odczuwa lęk wobec wszystkich lub niektórych sytuacji społecznych. Lęk dotyczący kontaktów z innymi ludźmi powoduje znaczne ograniczenia życiowe u osób z tym zaburzeniem. Fobia społeczna jest jednym z najczęściej diagnozowanych zaburzeń psychicznych. Przez niektórych naukowców uznawana za chorobę cywilizacyjną.
W populacji ogólnej fobia społeczna występuje u 7-9% społeczeństwa. Jej pierwsze objawy pojawiają się z reguły w okresie dojrzewania, w grupie wiekowej od 17. do 30. roku życia, jednak rzadko powyżej 25 lat. Im wcześniej rozwinie się to zaburzenie tym trudniej się je leczy. Często współistnieje z innymi zaburzeniami u tej samej osoby, lecz nie zawsze w tym samym czasie, najczęściej z depresją i innymi zaburzeniami lękowymi. Jednym z możliwych wyjaśnień częstego współwystępowania lęku i depresji jest hipoteza, że nie są to emocje podstawowe, lecz każda z nich jest częścią ogólniejszego stanu złego samopoczucia zwanego negatywnym afektem.W ciągu całego życia fobia społeczna pojawia się wśród kobiet i mężczyzn z częstością w stosunku 3:2.
Jako przyczyny tego zaburzenia podaje się czynniki genetyczne, psychologiczne, społeczno-kulturowe i neurobiologiczne. Często mają podłoże w wydarzeniach z dzieciństwa i czasów szkolnych. Na dorosłe życie mogą rzutować wspomnienia nierównego traktowania, przemocy ze strony silniejszych rówieśników lub rozmaite upokorzenia.Obraz prześladowców utrwalony w dzieciństwie i wieku młodzieńczym powoduje nieufność wobec nowo-poznawanych osób, nowych sytuacji i otoczenia. Przewlekłe poczucie niepewności uniemożliwia normalne funkcjonowanie włącznie z podejmowaniem podstawowych czynności takich jak wyjście na pocztę czy do sklepu.
Najbardziej typowymi objawami fobii społecznej są uporczywy lęk (obawa przed nienormalnym zachowaniem się wśród ludzi, ośmieszeniem lub kompromitacją). Prowadzi ona zwykle do znacznego wycofania z relacji społecznych. Bardzo mocno wpływa na codzienne życie. Fobicy praktycznie rezygnują z normalnego życia towarzyskiego, a nawet ograniczają wychodzenie z domu do niezbędnego minimum, bo, poza najbliższymi krewnymi, zwyczajne kontakty z innymi autentycznie stresują ich.
Chory cierpi w sytuacjach, w których jest się albo pod obserwacją innych (publiczne przemawianie, bycie w centrum uwagi, zwyczajne zakupy, rozmawianie z przedstawicielami władz lub nawet ze znajomymi), albo styka się z nieznajomymi (uczestniczenie w przyjęciach i imprezach oraz uroczystościach, nawiązywanie rozmów, jedzenie w obecności innych ludzi, podróżowanie środkami publicznego transportu, chodzenie na randki, mijanie ludzi na ulicy).
Osoby cierpiące na fobię społeczną boją się bycia obserwowanym. Obawiają się, że ich zachowanie spowoduje upokorzenie lub zażenowanie, które doprowadzi do napadu paniki. Rozumieją, że strach jest nadmierny lub nieuzasadniony, ale nadal unikają sytuacji, które ich zdaniem wywołują lęk. Osoba z fobią społeczną nie może jeść w restauracji, ponieważ boi się, że zwymiotuje i będzie się wstydzić. Student może przestać pisać egzamin, ponieważ boi się, że zacznie się trząść, jeśli wykładowca będzie się na niego patrzył. Strach jest często nierealistyczny, osoby, które się boją, że będą się trzęsły, wcale się nie trzęsą, a osobom, które się boją zwymiotować w miejscu publicznym, nigdy się to nie zdarza.
Kiedy osoba dotknięta fobią społeczną napotyka informację niezgodną ze swoim uwewnętrznionym negatywnym obrazem siebie, nie przyjmuje jej. Osoby takie w zadziwiający sposób potrafią odrzucać oznaki sympatii i zainteresowania ze strony innych ludzi. Podczas tzw. terapii ekspozycyjnej, w ramach której pacjenci proszeni są o publiczne podjęcie różnych aktywności, na przykład wygłoszenie referatu, bardzo często można usłyszeć z ich strony komentarz negujący wszelkie pozytywne wypowiedzi od innych uczestników zajęć. Tak, oni mówili, że im się podobał mój referat, ponieważ nie chcą mi powiedzieć prawdy, robią to z litości, a tak naprawdę to myślą zupełnie coś przeciwnego.
Fobicy społeczni okupują codzienne czynności, naukę w szkole czy pracę - wszystko to, co wymaga kontaktu z ludźmi spoza najbliższej rodziny - ciągłym stresem, trudnym do zrozumienia dla przeciętnego człowieka. Lęk ten jest zazwyczaj ogromnym utrudnieniem i ograniczeniem życiowym.
Dotknięta tą fobią osoba będzie w sytuacjach towarzyskich i społecznych doznawać wielkiego niepokoju i stresu. Mogą wystąpić zaburzenia chodu, jeżeli fobik mija akurat (grupę) ludzi, lub/i koordynacji ruchowej. Strach przed zażenowaniem, kompromitacją lub upokorzeniem zwykle doprowadza do unikania takich sytuacji, co z kolei może skutkować depresją (oba schorzenia są dość wyraźnie ze sobą powiązane).
Objawy mogą nasilać się aż do napadu lęku panicznego.
Uogólnione fobie
społeczne zwykle wiążą się z niską samooceną oraz strachem przed
krytyką.
Fobię społeczną leczy się terapią poznawczo-behawioralną oraz farmakologicznie, głównie lekami przeciwdepresyjnymi.
Człowiek dotknięty tym schorzeniem może przypominać osobę z cechami nieśmiałości, jednak w wypadku fobii społecznej główną różnicą jest występowanie bardzo silnego unikania sytuacji społecznych oraz cierpienia, spowodowanego wpływem zaburzenia na kontakt z innymi ludźmi. Osoby z fobią społeczną są mało towarzyskie i skryte, uskarżają się na brak tematów do rozmów oraz uważają się za osoby nieatrakcyjne. Niekiedy może występować u nich skłonność do nadużywania alkoholu lub innych substancji psychoaktywnych, które doraźnie zmniejszają odczucie lęku. Osoby dotknięte fobią społeczną bardzo często rezygnują z życia towarzyskiego, a niekiedy ograniczają też wyjścia z domu do niezbędnego minimum, ponieważ poza najbliższymi krewnymi i znajomymi kontakty z innymi ludźmi wywołują u nich uporczywy lęk. Ze względu na trudności w kontaktach międzyludzkich osoby takie mogą prędzej szukać kontaktu z innymi ludźmi poprzez Internet. Niektórzy chorzy z fobią społeczną są w stanie zapanować nad swymi objawami i tłumią lęk w sobie, na zewnątrz sprawiając tylko wrażenie introwertyków, ludzi spokojnych i opanowanych. Rzadziej manifestują radość i swobodne zachowanie, bardziej typowa jest ich powaga i nadmierne kontrolowanie mimiki i zachowania.
Osoby cierpiące na fobię społeczną:
cdn...
Fobia społeczna (nerwica społeczna, zaburzenie lęku społecznego) — zaburzenie lękowe z grupy zaburzeń nerwicowych, często mylone z nadmierną nieśmiałością, w którym chory odczuwa lęk wobec wszystkich lub niektórych sytuacji społecznych. Lęk dotyczący kontaktów z innymi ludźmi powoduje znaczne ograniczenia życiowe u osób z tym zaburzeniem. Fobia społeczna jest jednym z najczęściej diagnozowanych zaburzeń psychicznych. Przez niektórych naukowców uznawana za chorobę cywilizacyjną.
W populacji ogólnej fobia społeczna występuje u 7-9% społeczeństwa. Jej pierwsze objawy pojawiają się z reguły w okresie dojrzewania, w grupie wiekowej od 17. do 30. roku życia, jednak rzadko powyżej 25 lat. Im wcześniej rozwinie się to zaburzenie tym trudniej się je leczy. Często współistnieje z innymi zaburzeniami u tej samej osoby, lecz nie zawsze w tym samym czasie, najczęściej z depresją i innymi zaburzeniami lękowymi. Jednym z możliwych wyjaśnień częstego współwystępowania lęku i depresji jest hipoteza, że nie są to emocje podstawowe, lecz każda z nich jest częścią ogólniejszego stanu złego samopoczucia zwanego negatywnym afektem.W ciągu całego życia fobia społeczna pojawia się wśród kobiet i mężczyzn z częstością w stosunku 3:2.
Jako przyczyny tego zaburzenia podaje się czynniki genetyczne, psychologiczne, społeczno-kulturowe i neurobiologiczne. Często mają podłoże w wydarzeniach z dzieciństwa i czasów szkolnych. Na dorosłe życie mogą rzutować wspomnienia nierównego traktowania, przemocy ze strony silniejszych rówieśników lub rozmaite upokorzenia.Obraz prześladowców utrwalony w dzieciństwie i wieku młodzieńczym powoduje nieufność wobec nowo-poznawanych osób, nowych sytuacji i otoczenia. Przewlekłe poczucie niepewności uniemożliwia normalne funkcjonowanie włącznie z podejmowaniem podstawowych czynności takich jak wyjście na pocztę czy do sklepu.
Najbardziej typowymi objawami fobii społecznej są uporczywy lęk (obawa przed nienormalnym zachowaniem się wśród ludzi, ośmieszeniem lub kompromitacją). Prowadzi ona zwykle do znacznego wycofania z relacji społecznych. Bardzo mocno wpływa na codzienne życie. Fobicy praktycznie rezygnują z normalnego życia towarzyskiego, a nawet ograniczają wychodzenie z domu do niezbędnego minimum, bo, poza najbliższymi krewnymi, zwyczajne kontakty z innymi autentycznie stresują ich.
Chory cierpi w sytuacjach, w których jest się albo pod obserwacją innych (publiczne przemawianie, bycie w centrum uwagi, zwyczajne zakupy, rozmawianie z przedstawicielami władz lub nawet ze znajomymi), albo styka się z nieznajomymi (uczestniczenie w przyjęciach i imprezach oraz uroczystościach, nawiązywanie rozmów, jedzenie w obecności innych ludzi, podróżowanie środkami publicznego transportu, chodzenie na randki, mijanie ludzi na ulicy).
Osoby cierpiące na fobię społeczną boją się bycia obserwowanym. Obawiają się, że ich zachowanie spowoduje upokorzenie lub zażenowanie, które doprowadzi do napadu paniki. Rozumieją, że strach jest nadmierny lub nieuzasadniony, ale nadal unikają sytuacji, które ich zdaniem wywołują lęk. Osoba z fobią społeczną nie może jeść w restauracji, ponieważ boi się, że zwymiotuje i będzie się wstydzić. Student może przestać pisać egzamin, ponieważ boi się, że zacznie się trząść, jeśli wykładowca będzie się na niego patrzył. Strach jest często nierealistyczny, osoby, które się boją, że będą się trzęsły, wcale się nie trzęsą, a osobom, które się boją zwymiotować w miejscu publicznym, nigdy się to nie zdarza.
Kiedy osoba dotknięta fobią społeczną napotyka informację niezgodną ze swoim uwewnętrznionym negatywnym obrazem siebie, nie przyjmuje jej. Osoby takie w zadziwiający sposób potrafią odrzucać oznaki sympatii i zainteresowania ze strony innych ludzi. Podczas tzw. terapii ekspozycyjnej, w ramach której pacjenci proszeni są o publiczne podjęcie różnych aktywności, na przykład wygłoszenie referatu, bardzo często można usłyszeć z ich strony komentarz negujący wszelkie pozytywne wypowiedzi od innych uczestników zajęć. Tak, oni mówili, że im się podobał mój referat, ponieważ nie chcą mi powiedzieć prawdy, robią to z litości, a tak naprawdę to myślą zupełnie coś przeciwnego.
Fobicy społeczni okupują codzienne czynności, naukę w szkole czy pracę - wszystko to, co wymaga kontaktu z ludźmi spoza najbliższej rodziny - ciągłym stresem, trudnym do zrozumienia dla przeciętnego człowieka. Lęk ten jest zazwyczaj ogromnym utrudnieniem i ograniczeniem życiowym.
Dotknięta tą fobią osoba będzie w sytuacjach towarzyskich i społecznych doznawać wielkiego niepokoju i stresu. Mogą wystąpić zaburzenia chodu, jeżeli fobik mija akurat (grupę) ludzi, lub/i koordynacji ruchowej. Strach przed zażenowaniem, kompromitacją lub upokorzeniem zwykle doprowadza do unikania takich sytuacji, co z kolei może skutkować depresją (oba schorzenia są dość wyraźnie ze sobą powiązane).
Objawy mogą nasilać się aż do napadu lęku panicznego.
Fobia może być - uogólniona i obejmować unikanie wszystkich sytuacji społecznych, wszelkich rozmów, zabaw towarzyskich, randek; - specyficzna w stosunku do jednego rodzaju sytuacji społecznych, jak rozmowa z przełożonym.
Fobię społeczną leczy się terapią poznawczo-behawioralną oraz farmakologicznie, głównie lekami przeciwdepresyjnymi.
Objawy
Fobia społeczna nie jest zaburzeniem psychotycznym, to oznacza, że u osób na nią cierpiących nie występują urojenia i omamy.Człowiek dotknięty tym schorzeniem może przypominać osobę z cechami nieśmiałości, jednak w wypadku fobii społecznej główną różnicą jest występowanie bardzo silnego unikania sytuacji społecznych oraz cierpienia, spowodowanego wpływem zaburzenia na kontakt z innymi ludźmi. Osoby z fobią społeczną są mało towarzyskie i skryte, uskarżają się na brak tematów do rozmów oraz uważają się za osoby nieatrakcyjne. Niekiedy może występować u nich skłonność do nadużywania alkoholu lub innych substancji psychoaktywnych, które doraźnie zmniejszają odczucie lęku. Osoby dotknięte fobią społeczną bardzo często rezygnują z życia towarzyskiego, a niekiedy ograniczają też wyjścia z domu do niezbędnego minimum, ponieważ poza najbliższymi krewnymi i znajomymi kontakty z innymi ludźmi wywołują u nich uporczywy lęk. Ze względu na trudności w kontaktach międzyludzkich osoby takie mogą prędzej szukać kontaktu z innymi ludźmi poprzez Internet. Niektórzy chorzy z fobią społeczną są w stanie zapanować nad swymi objawami i tłumią lęk w sobie, na zewnątrz sprawiając tylko wrażenie introwertyków, ludzi spokojnych i opanowanych. Rzadziej manifestują radość i swobodne zachowanie, bardziej typowa jest ich powaga i nadmierne kontrolowanie mimiki i zachowania.
Osoby cierpiące na fobię społeczną:
- unikają wystąpień publicznych
- unikają jedzenia i picia w miejscach publicznych
- nie odzywają się w towarzystwie innych
- unikają rozmów, zwłaszcza z osobami, które są dla nich autorytetem
- nie mogą pracować, gdy ktoś na nich patrzy
- prowadzą najczęściej samotniczy tryb życia
- innym ważnym kryterium jest występowanie zachowania unikającego (w stosunku do ludzi) oraz związanego z tym cierpienia. Osoby zmagające się z fobią społeczną tak bardzo boją się oceny ze strony innych osób, że za wszelką cenę chcą uniknąć kompromitacji. Ten stres sprawia, że pocą się, drżą, czerwienią, szybciej bije im serce. Mogą pojawić się także trudności z wysławianiem się oraz uporczywe parcie na mocz. Dodatkowo powstaje przekonanie, że wszyscy wokół na pewno widzą, co się dzieje i źle to ocenią. Takie myślenie jeszcze bardziej wzmaga objawy lęku.
- charakterystycznym objawem fobii społecznej jest nieuzasadniony lęk przed telefonowaniem, tak dzwonieniem do kogoś jak i odbieraniem telefonów - przy czym zazwyczaj bardziej stresuje wykonywanie połączenia. Może się on pojawić już w dzieciństwie.
- w większości przypadków wystarczy tylko przechodzenie koło człowieka, mijanie grupy ludzi na ulicy, żeby poczuć lęk. Bywa, że w mocno nasilonej fobii społecznej nawet sprawdzanie obecności w szkole wywołuje lęk. W skrajnych przypadkach, osoba z bardzo silną fobią społeczną czeka w poczekalni, czuje na sobie wzrok innych i czuje, że może zemdleć. Lęk ten nie jest najczęściej wywołany realnym zagrożeniem. Osoba cierpiąca na socjofobię wie o tym, ale nic nie może poradzić.
cdn...
Świetnie napisany artykuł. Mam nadzieję, że będzie ich więcej.
OdpowiedzUsuń